Osvajanje slobode – izložba posvećena oslobođenju Herceg Novog

Povodom Dana oslobođenja Herceg Novog, 28. oktobra, i na početku mjeseca posvećenom oslobođenju grada od fašističke okupacije, u centru grada postavljena je izložba ‘Osvajanje slobode’, nastala u saradnji Herceg festa, gradskog  muzeja ‘Mirko Komnenić’ i hercegnovskog Arhiva.

Hercegnovljani i gosti će se kroz ovu istoriografsku postavku moći podsjetiti Mirka Matkovića i Gliga Mandića, pet Danica, ali  i Ivana Gorana Kovačića, Nikole Đurkovica, Stjepa Šarenca, Daša Pavičića i drugih ličnosti koje su hrabro stajale na braniku grada i zemlje.

Herceg Novi je oslobođen 28. oktobra 1944. godine. Združene jedinice Desete hercegovačke brigade, Druge dalmatinske brigade  i Prve bokeljske brigade u okviru šire ofanzivne kampanje natjerale  su vojne formacije Vermahta na povlačenje i predaju.

Osvajanje slobode i antišašistička borba  naroda hercegnovskog kraja otpočelo je neposredno po opštenarodnom ustanku 13. jula 1941. godine, isprva sporadičnim akcijama, a u novembru je osnovan Orjenski partizanski bataljon čije su borbe postale neizostavni simboli antifašističkog pokreta naroda Boke Kotorske i Crne Gore. Po  rasformiranju bataljona, 1942.godine, mnogi borci nastavljaju  svoj ratni put u drugim partizanskim odredima Crne Gore, proleterskim brigadama širom zemlje, a u Herceg Novom otpor se nastavlja snažnim ilegalnim djelovanjem uprkos drakonskim represalijama okupatora i kvislinga, hapšenjima, strijeljanjima, koncetracionom logoru na Mamuli.  Kapitulacija fašističke Italije u septembru 1943.godine Heceg Novom dovodi novog okupatora, nacisitičku Njemačku. Konačnom porazu nacizma i fašizma svoj herojski doprinos dali su borci našeg grada ratujući  širom porobljene  zemlje, učestvujući u bitkama na Sutjesci i Neretvi koje evropska istorija dvadesetog vijeka označava kao kodna mjesta heroizma i stradalništva u ime pobjede nad fašizmom.

28. oktobar 1944, datum kada je poslije višednevnih borbi Herceg Novi osvojio slobodu, obilježava se kao Dan grada.

Za nezaborav.

(tekst je preuzet sa izložbenog plakata)

 

Kalendar

oktobar, 2024