“Uz svoje ogromno kulturno nasljeđe Kotor ima potrebu da svoj kulturni život upodobi sadržajima po kojima je međunarodno poznat i stoga nastojimo da sve kulturne forme budu prikladne atmosferi koju emituje grad sa ovakvim imidžom i u tom smislu pokušavamo da ne dozvolimo da ta neka estradna balkanska turbo folk forma ne ugrozi kulutni model grada u kom živimo”, kazao je Zoran Živković iz TO Kotor u uvodnom izlaganju na Međunarodnoj konferenciji na temu ‘’Strateški razvoj turizma na temelju valorizacije kulturne baštine’’ koja je održana danas u hotelu „Lighthouse“.
Ciljevi projekta „Mreža turističkih gradova za promociju kulturne baštine” odnose se na razmjenu najboljih primjera valorizacije kulturne baštine i kulturnog nasljeđa u svrhe razvoja i promocije turizma, a uz osnaživanje evropskog identiteta i vrijednosti i u tom kontekstu Kotor je jedan od najboljih primjera. Četiri i po km duge gradske zidine koje su građene u periodu od 9. do 19. vijeka (današnji oblik dobile u 15. vijeku), , simbol grada – katedrala Sv Tripuna završena u 12. vijeku uz ostale crkve, palace, ulice, snažna su atraktivnost za razvijanje kulturnog turizma i to je, kako je rekao Živković u loklanoj upravi Kotora od samog početka prepoznato kao jedini razvojni model grada. On je istakao da je oslanjanje na kulturni turizam, ne samo kada je riječ o kulturno istorijskom i arhitektonskom naslijeđu već i nematerijalnoj baština, gradskoj tradiciji pa i svemu onom što Kotor čini zanimljivim poput amaterskih društava, NVO sektora i pojedinaca koji su pasionirani i imaju zanimljiva interesovanja na neki način su stvorili mrežu svega što čini manifestacijski i kulturni turizam pored kulturnog naslijeđa.
„Jedna od stvari koje su u početku zvučale kao neprijatne ili radikalne u odnosu na turističke agencije – uveli smo izletničku taksu. Radi se o prihodu koji je opštinski i tiče se obaveze agencija da za svake organizovane grupne posjete starom gradu plate 1 euro po turisti. To je prihod koji nam je sada već obezbjeđuje više od pola miliona eura i na neki način je garancija finansijske stabillnosti najvećeg dijela kulturnih manifestacija i događaja u gradu. Vjerujemo da čak i oni neprofitni sadržaji u kulturi svjedoče o životu i tradiciji grada i doprinose utisku koji stvara grad sa svojim kulturnim naslijeđem. To je dakle bila osnova da možemo finansijski pomoći sve manifestacije koje predstavljaju kulturnu atmosferu i sadržaje jednog zaista kulturno prestižnog grada. Vjerujem da i onda kada te kulturne forme nisu naročito profitabilne vrijede da žive zato što svjedoče karakteru i duhu grada“, rekao je Živković.
Istakao je da je Rimske mozaike lani posjetilo oko 50.000, a gradske zidine 150.000 turista i da je ukupna zarada bila oko 1 200 000 eura.
O kulturno turističkoj ponudi Herceg Novog je govorila Kristina Milatović iz lokalne Turističke organizacije, navodeći hronologiju razvoja grada. Ona je konstatovala da je jezgro starog grada sa svojim tvrđavama najveći potencijal za razvoj turističke ponude zasnovane na građevinskom nasljeđu
“Pored već poznatih činjenica da su najpoznatijei novske kule – Forte mare i Kanli kula rekonstruisane i prilagođene tako da predstavljaju dva izuzetno atraktivna amfiteatra na otvorenom in a taj način valorizovane, napomenula bih i činjenicu da je Opština Herceg Novi 2017. godine u saradnji s NVO Vitezovi rekonstruisala i uredila još jedan od simbola grada – Sahat kulu koja je iznutra sređena i otvorena za posjetioce”, kazala je Milatović. Ona je kao prepoznatljivost u kulturnoj ponudi Herceg Novog pomenula i najznačajnije festival po kojima je grad prepoznat
“Prije svih tu su Filmski festival i Praznik mimoze, al ii manifestacije od značaja za kulturnu ponudu grada poput HAPS-a, Dana muzike, Hercegnovskog strip festival, Gitar srt samer festa”podsjetila je Milatović.
Prije toga izuzetno kvalitetno je o kulturno-istorijskom nasljeđu Herceg Novog govorio arhitekta konzervator Srđan Marlović predstavljajući Studiju zaštite kulturnih dobara cjelokupne teritorije opštine
“Ovo je izuzetno bitan document koji je urađen u prethdonih godinu i po i po prvi put je objednijeno sve i pojedinačna kulutrna dobra i ambjentalne cjeline i svo građevinsko nasljeđe koje je zaštićeno ili nije zaštićeno i treba ga prepoznati”, objasnio je Marlović i tokom prezentacije u par navrata potencirao da se danas sve posmatra kroz kvadrat što nije dobro, te da je od izuzetnog značaja uskladiti izgradnju hotela koji su usko povezani sa turizmom i zaštitu građevinskog nasljeđa.
U tom kontkestu je samostalna savjetnica u Ministarstvu kulture za nepokretnu kulturnu baštinu Dobrila Vlahović kazala da se kulturna baštinaštiti sa različitih aspekata i podsjetila na publikaciju,,Potencijali kulturne baštine Crne Gore“ u kojoj su Kuća Miroslava Štumbergera i tvrđave – Kanli kula, Citadela Mezaluna, Forte Mare i Španjola, navedene kao kulturna dobra koja na teritoriji opštine Herceg Novi mogu biti ekonomski valorizovana u turističke i ostale svrhe.
Ona je izrazila uvjerenje da se tako otvara novi prostor za povezivanje kulture sa drugim resorima, ali i za razvijanje novog pristupa u stvaranju uslova za održivo korišćenje kulutrne baštine.,
,,Predstavljeni potencijali crnogorske kulturne baštine se u najvećem broju nalaze na atraktivnim lokacijama za dalja ulaganja. Iako nisu izdvojeni prema kriterijumu kategorije, predstavljaju optimalan okvir za dalji razvoj i ulaganje, kroz investicije koje bi omogućile njihovo održivo korišćenje, Najbolji primjer potencijala crnogorske kulutrne baštine vidljiv je u njihovom visokom pozicioniranju u današnjoj turističkoj ponudi“, navela je Vlahović.
Iz Podsjećajući da je Ministarstvo održivog razvoja i turizma (MORT) pristupilo izradi programa razvoja kulturnog turizma Crne Gore sa akcionim planom od 2019. do 2021. godine koji je prethodnohg mjeseca Vlada i usvojila, predstavnica MORT-a Tamara Đukić je istakla da je Crna Gora na mnogim tržištima prepoznata kao država sa obiljem kulturnih resursa koji su od nespornog značaja za turizam.
“Samim tim kultura kao jedna od odlika turističkih proizvoda posmatran u okvirima evropskih, turističkih destinacija dobija sve veći faktor kao inicijalni pri odabiru destinacije za odmor. Za razvoj destinacije poput naše veoma važan segment predstavlja udruženo regionalno djelovanje sa gradovima i opštinama sa kojima djelimo iste prioritete kao što to radi opština Herceg Novi. MORT pozdravlja i podržava sve inicijative koje doprinese razvoju primjera valorizacije kulturne baštine i naslijeđa u svrhu promocije i razvoja turizma, a ujedno i jačanju evropskog identiteta i vrijednosti”, poručila je Đukić.
Konferenciju su organizovali Sekretarijat za turizam, ekonomski razvoj i preduzetništvo Opštine Herceg Novi u saradnji sa Turističkom organizacijom Herceg Novi, a u okviru projekta „Mreža turističkih gradova za promociju kulturne baštine”.
Konferenciji su prisustvovali predstavnici gradova i opština koji su projektni partneri Opštine Herceg Novi u okviru programa Evropa za građane – Mreža gradova: Novo Mesto (Slovenija), Torun (Poljska), Vilafranca de Penedés (Španija), Trnava (Slovačka), Langhenagen i Buhel (Njemačka), Bihać (Bosna i Hercegovina), te Evropska asocijacija za lokalnu demokratiju (ALDA).
