Autor: Vitka Vujnović
Migracija ovogodišnjih Hercegnovskih aprilskih pozorišnih svečanosti sa teatarskih dasaka na radijske talase (Radio Herceg Novi, Radio Crne Gore i studentski radio Krš) pokazala se kao dobar produkcijski potez organizatora (Hercegnovsko pozorište i JUK Herceg fest). Odjeci su dobri i među učesnicima i među publikom, a i mediji su pokazali očekivanu zainteresovanost za pozorišni festival koji je sticajem okolnosti dobio radijsko ruho.
Skoro jednoglasan zaključak jeste da je radio ovim potezom potvrdio da je živ i žilav medij, da je moguća njegova renesansa ali i da radio drame, koje je ove godine odabao programski producent Vuk Vuković tome mogu da doprinesu jer su aktuelne, spajaju tri umjetnosti: književnost, muziku i glumu, a vode u neočekivano bogat svijet.
HAPS je, da podsjetimo, počeo 15. a trajaće do 30. aprila. BIZANTSKA SOAP OPERA Hrvatskog radija otvorila je festival, a urednica odjela drame Nives Madunić Barišić rekla je da je nju “kao izvorno radijskog čovjeka” ali i njene kolege ova ideja oduševila.
-Hrvatska Radio Televizija ima radijski festival koji se održava na Hvaru svake godine. To je međunarodni festival radio drame i dokumentalne radio drame, međutim, ove godine zbog ove situacije se ne održava. Vaš poziv i ova ideja da se okupe ljudi iz regije nas je oduševila i mislimo da je to jedan pomak u odnosu na ono šta drugi rade. Drugi su se okrenuli predstavama na internetu koje su jako zanimljive, ja ih isto tako pratim i gledam i mislim da je to zgodno, ali ovo je doista jedno osvježenje.
Prva radio drama iz produkcije Radija Crne Gore koju smo čuli na HAPSu bila je RANI ODLAZAK posvećena SILVIJI PLAT. U redakciji kulturno umjetničkog programa u proteklih nekoliko godina snimljeno je šest radio drama, a cilj je, kaže urednik Mirsad Rastoder, da učine i mnogo više jer je ova vrsta programa neophodna. Osim toga aktuelizuje kao i HAPS ideju pokretanja festivala radiofonskog stvaralaštva.
-Pandemija je bila neželjena, ali izazovna prilika da se prisjetimo mnogih mogućnosti i vrijednosti koje olako prenabregavamo, uvjeren je Rastoder.
Radio Beograd stigao je na HAPS s radio dramom ISCELJENJE u režiji Vlatka Ilića, nagrađivanog autora koji smatra da je izuzetan potez programskog producenta, Hercegnovskog pozorišta i Herceg festa, usmjeravanje pažnje na radio stvaralaštvo jer su mnoge radiodramske forme prava umjetnička ostvarenja. Mlada rediteljka Iva Kasalica (FDU Cetinje) hrabro je svoju radio dramu “1938” oslonila na planetarno poznati RAT SVJETOVA Orsona Velsa” uz ocjenu da je radio i danas “medij koji se voli”.
Uslijedile su dvije radio drame u produkciji beogradskoh Fakulteta dramskih umetnosti POSLEDNJI VOZ i STAKLENIK. Poseban dan na 25. HAPSu – za organizatore je bio kada je emitovana radio drama NOĆ ČETIRI MJESECA rađena po tekstu Stevana Koprivice. Novska pozorišna publika sjetiće se premijere istoimene predstave u produkciji Hercegnovskog pozorišta izvedene prije deset godina. Uloge su bile povjerene Dragani Vlaović i Branki Knežević, a režirala je Staša Koprivica. U radio drami (FDU Cetinje) uloge su tumačile Dubravka Drakić i Katarina Krek. Jedna od najboljih crnogorskih pozorišnih, filmskih i televizijskih glumica, Dubravka Drakić, pohvalila je selekciju HAPSa ali i apostrofirala da Herceg Novi kao grad kulture mora više pažnje da posveti svom pozorištu. Slična je bila i poruka Tanje Bošković koja je sa članovima Hercegnovskog pozorišta proslavila dvadeseti rođendan HAPSa a uz 25. Izdanje festival poručila .
Pred pauzu tokom vikenda emitovane su radio drame SJEDALO UZ PROZOR u produkciji Akademije dramske umjetnosti, Zagreb, a potom KORAČANJE Istraživačke stanice Petnica i Univerziteta umetnosti, Beograd. Autorka Marija Šumarac osmislila je rad KORAČANJE, eksperimentalan i u formi i sadržaju, inspirisana Hilbertovim fraktalom koji je opisao njemački matematičar David Hilbert 1891. godine. Princip krive ovog fraktala koriste uređaji koji pomažu slijepima u svakodnevnim aktivnostima, opisujući okolinu zvukom. Dizajnerka zvuka Marija Šumarac kaže da tišina ne postoji, osim u vakumu. “Tišine” na hercegnovskoj gradskoj kulturnoj sceni izazvane pandemijom HAPS je uspješno premostio.
Do, kraja festivala, do 30. aprila, od 11 sati na frekvencijama Radio Herceg Novog, Radija Crne Gore od 16 i 23 i studentskog radija Krš od 19 sati poslušajte radio drame:
STAV PIŠTALJKE Fakulteta dramskih umetnosti, Beograd, NAJVEĆA VREDNOST CIVILIZACIJE, Fakulteta za medije i komunikacije, Beograd, ESEJ O LAŽI Hrvatskog radija, KRAJ MORA, produkcija Radio Bosne i Hercegovine i NAŠE BRDO – Radija Crne Gore.
